به گزارش ایبِنا، سید محمد حسین عادلی روز چهارشنبه در میزگرد روسای سابق بانک مرکزی کشور در حاشیه سی و یکمین همایش بانکداری اسلامی افزود: تکامل بانکداری در دو مساله اتفاق می افتد، یکی آنکه مسائل بانکداری تبیین شود و دومی آنکه ابزارهای جدیدی در این زمینه به وجود بیاوریم.
وی یادآورشد: سوالی که در خصوص نکته نخست مطرح کردیم این است که تفاوت بین پول اعتباری که امروز در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد با پولی که در گذشته به شکل طلا و مسکوکات بود چیست؟ با توجه به اینکه امروز در برابر تورم قرار داریم، این پول چه حکمی دارد؟
عادلی اظهارداشت: تورم، پدیده مهمی به خصوص در کشور ماست که نگهداری ارزش پول را به یکی از دغدغه های مردم تبدیل کرده است، اکنون چطور می توانیم با آن برخورد کنیم و با پس‌اندازکنندگان که بخش اصلی سپرده‌گذاری در کشور را تشکیل می دهند چگونه رفتار کنیم؟
رئیس کل اسبق بانک مرکزی گفت: رشد اقتصادی با سرمایه گذاری رخ می دهد و برای آن باید پس انداز ملی را افزایش دهیم و این زمانی اتفاق می افتد که سیستم بانکی ارزش پول پس انداز کنندگان را نگهداری کند. وقتی چنین نیست مردم به سراغ طلا و دیگر سرمایه ها می روند.
عادلی ادامه داد: چگونه اگر کسی دینی به شخصی دیگر داشته باشد و بخواهد این دین را پس از گذشت زمان طولانی پس دهد، قضات مبلغ و ارزش دین را با شاخص بانک مرکزی اندازه‌گیری می کنند تا به ارزش روز برسد و بدهی پرداخت شود؟ اگر قضات می توانند ارزش پولی را به این ترتیب بدهند چرا بانک‌ها این کار را نکنند؟
رئیس کل اسبق بانک مرکزی گفت: همایش بانکداری اسلامی محصول بسیار ارزشمندی داشت که در سطح بانکداری جهانی انقلاب بزرگی ایجاد کرده و آن نیز عرضه اوراق مشارکت بود؛ اوراق مشارکت را در گذشته در کشورهای مختلف اینگونه می پذیرفتند که بر اساس فقه شیعی است که بعد از مدت ها نام آن را صکوک گذاشتند.
وی اضافه کرد: امروز اوراق مشارکت و صکوک از ابزارهای مهم مبادلات مالی جهانی است، ما باید در مورد بانکداری اسلامی کار کنیم و ضروری است افرادی که به مسائل بانک مرکزی علاقه مند هستند در ابتدا به این موارد توجه کنند، البته این مسائل دشواری خاص خودش را دارد و نیاز به مهارت و دانش و دارد.
عادلی یکی از مسائل کنونی سیستم بانکی را منفی بودن نرخ سود دانست، به گفته او مسائل متعددی در این زمینه دخیل است.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی عنوان کرد: در مورد استقلال بانک مرکزی، به عنوان کسی که شاید نخستین کتاب مختصری در این باره و با عنوان «مقدمه ای بر استقلال بانک مرکزی» نوشتم، معتقدم هنوز مسائل اساسی و مهمی در این زمینه وجود دارد و استقلال این نهاد نیاز به شروط لازم و کافی دارد.
وی بیان کرد: شرط کافی است این که قانون مترقی داشته باشیم که استقلال بانک مرکزی را حفظ کند، اگرچه در این مورد حتی در مستقل‌ترین بانک های مرکزی دنیا از جمله در کشورهای ژاپن، سوئیس و انگلیس، شاهد آن هستیم که از سیاستگذاران مالی در ارکان تصمیم‌گیری این نهاد حضور دارند و از استقلال کمتری برخوردارند.
عادلی افزود: شرط لازم استقلال بانک مرکزی این است که درک صحیحی در میان سیاستگذاران اصلی کشور از کارکرد بانک مرکزی وجود داشته باشد؛ چراکه اگر این درک صحیح نباشد و اهمیت کار بانک مرکزی را در نظر گرفته نشود، مسلماً هرچه قانون بگوید را یا گوش نمی‌دهند یا از قانون تخطی می‌کنند.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی گفت: در دنیا در ادبیات استقلال بانک مرکزی، این نهاد را به دو مورد تشبیه می‌شود، یکی نیروی نظامی ارتش و سپاه، چون بانک مرکزی مهمات بزرگی به نام پول دارد و همانگونه که نیروی نظامی باید از مرزها و امنیت دفاع کند، بانک مرکزی نیز باید از هویت و تمامیت استقلال کشور حمایت کند.
وی یادآورشد: برخی هم بانک مرکزی را به قوه قضاییه تشبیه کرده‌اند در همه جای دنیا برای ارتش و قوه قضاییه حرمت قائلند، اما اکنون شاهد آن هستیم که حرمت بانک مرکزی توسط کسانی که به اهمیت آن واقف نیستند، هر روز شکسته می‌شود. پس ابتدا شرط لازم این است که فهم و درکی از کارکرد اهمیت آن وجود داشته باشد و دوم هم قانون است که ضروری است اصلاح و به روزرسانی شود.
عادلی اظهار داشت: در قانون هم باید به یک مساله توجه کنیم، اینکه چه بخواهیم و چه نه، مسئولیت بانک مرکزی بر گردن رئیس کل آن است، در نتیجه باید اختیارات رییس کل بانک مرکزی متناسب با این قانون باشد نه آنکه قانونی بگذاریم که به نهادهای مختلف اجازه دخالت داده شود، لذا اگر شما مسئولیت را به رئیس کل بانک مرکزی می دهید باید اختیارات لازم را هم به او بدهید.
رئیس کل اسبق بانک مرکزی گفت: در مورد شرط لازم هم باید به خاطر داشت که ضروری است کارشناسان قوی در بانک مرکزی حضور داشته باشند، کارشناسان بانک مرکزی باید از میان کسانی که دارای تخصص و دانش بالا هستند، انتخاب شوند و همواره ابتکار عمل داشته باشند و وقتی کسی پیشنهاد مبتکرانه روی میز می‌گذارد، باقی افراد را متقاعد کند و این میسر نیست، مگر آنکه بانک مرکزی کارشناسان متبحر و زبده داشته باشد.
